Naast de geruchtmakende Zembla-podcast “Op Zoek naar Marlotte”, zijn er nog minstens 10 prachtige, verhalende podcasts die zeer de moeite waard zijn! Dus, koptelefoon op, jas aan en lekker naar buiten. Geniet ervan en fijne feestdagen, Sander.
1. De Ware Jacob (DVHN)
En dan denk je dat alle verhalen inmiddels wel verteld zijn. Hoeveel cold cases, vermissingszaken en spannende mysteries kunnen er in ons land nog bestaan? Nou, dit is er zo eentje! Had jij ooit gehoord van meesteroplichter Rob Jacob, die met gladde praatjes wereldwijd bedrijven, overheden, banken en zelfs miljonairs geld afhandig maakt?
De verslaggevers van Dagblad van het Noorden duiken diep in het duizelingwekkende web van leugens rond deze schimmige figuur. Wat bijzonder goed werkt, is de combinatie van ervaring en nieuwsgierigheid: de senioriteit en kennis die verslaggever Jan Westera uitstraalt, hij volgt Jacob al jaren en lijkt werkelijk alles te weten, en de frisse, onderzoekende blik van podcastmaker Colin Mooijman, die telkens prikkelende vragen durft te stellen.
Hoewel Colins voice-over soms wat nasaal en eentonig klinkt, is het verhaal sterk opgebouwd, met meerdere spanningsbogen en steeds nieuwe wendingen en ontdekkingen. Het resultaat is een meeslepende en zorgvuldig gemaakte podcast. Absoluut een aanrader, en bovendien een groot compliment voor een regionale krant die hier de mankracht en tijd voor vrijmaakt. Dat is bij zo’n intensief en langdurig project allesbehalve vanzelfsprekend.
2. Niemandsland (De Volkskrant)
“Hoewel we willen leren van voorvallen die gruwelijk misgaan, zouden we juist moeten kijken naar de zaken die goed gaan.” Een mooie uitspraak van een zorgprofessional in de podcast Niemandsland, die gaat over de knelpunten in ons zorgsysteem. De dossiers en rapporten van ernstige incidenten zijn er genoeg, maar hoe voorkomen we dat kwetsbare mensen met complexe hulpvragen tussen wal en schip belanden? Makers Elsbeth Stoker en Dija Kabbba spreken met psychiatrische patienten en nabestaanden van een man die werd doodgestoken door een pyychotische buurman. Een aangrijpende, maar eerlijke podcast over wellicht taaie kost maar heel mooi menselijk gemaakt door het team van De Volkskrant. Oh, en dan vergeet ik nog het verbluffende sounddesign. De muziek die je hoort is ook best obscuur en experimenteel en dat past perfect bij de verhalen die je hoort.
3. Bezopen (Max/NPO Luister)
Deze podcast zorgde bij ons thuis voor verreweg de meeste gespreksstof. Ik heb hem dan ook aan veel vrienden doorgestuurd die worstelen met opgroeiende kinderen en alcohol. Door de openheid van journalist — en vooral moeder — Elles de Bruin, die met haar dochters in gesprek gaat over alcoholgebruik, besef je hoe weinig onze generatie de tieners van nu eigenlijk kan verwijten. We waren zelf geen haar beter en geven, vaak nog steeds, het verkeerde voorbeeld.
De podcast is leerzaam en confronterend. Je krijgt inzicht in vragen als: hoe werkt de markt van 0.0-bier eigenlijk, en werkt een leeftijdsgrens soms niet juist averechts? Naast gesprekken met deskundigen zet de podcast je ook aan het denken over je eigen aannames en gedrag. Welk stigma bevestig je, bewust of onbewust? Waarom vinden we alcohol zo ‘gezellig’, en wat betekent dat voor de kinderen van nu?
Technisch had de podcast beter gekund, maar inhoudelijk is dit een ijzersterke en broodnodige gespreksstarter die nog lang blijft nazinderen.
4. Het is niet van mij (KRONCRV-NPO Luister)
Een goede podcast vraagt om ultieme kwetsbaarheid: jezelf zó blootstellen dat een luisteraar die je niet kent met tranen in de ogen luistert, telkens weer de nieuwste aflevering downloadt en de serie ook nog aanbeveelt bij vrienden. Dat is precies wat deze prachtige podcast van de makers van KRO-NCRV doet.
Renée is een moeder die decennia geleden haar kind moest afstaan omdat ze nog geen achttien was. “Het waren nu eenmaal andere tijden,” kreeg ze haar hele leven te horen. Maar een plek voor dat trauma vond ze nooit. Het maken van deze podcast werkt niet alleen therapeutisch voor haarzelf, het levert ook een verhaal op dat eindelijk erkenning krijgt.
Naast Renées persoonlijke relaas komen deskundigen en lotgenoten aan het woord over deze zwarte bladzijde uit ons recente verleden. Daardoor overstijgt de podcast het individuele verhaal en wordt het een collectieve herinnering die raakt en confronteert. Ook het sounddesign en de muziek zijn zorgvuldig gekozen en versterken de ingetogen, stemmige sfeer.
Een indringende, liefdevol gemaakte podcast die laat zien hoe krachtig persoonlijke verhalen kunnen zijn wanneer ze eindelijk gehoord mogen worden.
5. Stalked (BBC Sounds)
Ook jij krijgt vast regelmatig spam, nepberichten en phishingmails binnen, maar dat is kinderspel vergeleken met wat de Britse Hannah meemaakte. Zij werd lastiggevallen via haar telefoon, via e-mail, via familie en zelfs in real life, zo erg dat ze op een gegeven moment niet meer wist wat ze moest geloven. Een angstaanjagend waargebeurd verhaal over hoe technologie zich tegen je kan keren. Verhalen die we tot voor kort nog weg wuifden als “science fiction”, komt nu heel dichtbij. Heftig om te horen hoe geïsoleerd de hoofdpersoon raakt, tot ze nog maar één uitweg ziet: afscheid nemen van haar smartphone en digitale profielen. Maar zelfs dan stopt de bedreiging niet. Samen met onderzoeksjournalist Carole en een onheilspellend sounddesign is dit, als je het mij vraagt, de beste Engelstalige podcast die ik luisterde.
6. Het fortuin Carlier (VRT)
Deze podcast is een schoolvoorbeeld van hoe meeslepend Vlaamse podcasts kunnen zijn. De vertelstijl en taal is zo rijk dat je het gevoel hebt met elke uitgesproken letter meegezogen te worden in het verhaal. Deze VRT-productie draait om een opmerkelijke erfenis van maar liefst 210 miljoen euro, nagelaten door een eenzame vrouw die haar laatste dagen in armoede sleet. Wat volgt is een gelaagde reconstructie van iedereen die jaagt op haar fortuin. De muziek is subtiel, maar draagt bij aan de melancholische sfeer van het verhaal. Verteller Achille van Ingelgem loodst je met rustige overtuiging zorgvuldig door archieven, interviews en vergeten geschiedenissen.
7. De Verloren zaak van José (AD)
Poeh. Er gaat veel mis in systeemland. Dat lezen we in de krant en horen we aan de betere talkshowtafels, maar wat er in de jeugdzorg écht misgaat, en hoe je daar soms zelf onbedoeld onderdeel van wordt, hoor je pas goed in deze indringende podcast.
Stap voor stap word je meegenomen in het leven van José. Een vrouw met pech, die niet altijd de handigste keuzes maakt, maar die langzaam en genadeloos verstrikt raakt in een systeem waar nauwelijks ontsnappen mogelijk is. AD-verslaggever Carla van der Wal volgt haar verhaal met grote zorgvuldigheid en zonder direct te oordelen. Het begint ogenschijnlijk klein, met een alledaagse burenruzie, maar die zet een keten van gebeurtenissen in gang die uiteindelijk leidt tot het afstaan van haar kind, een verlies waar niemand ooit echt overheen komt.
De podcast laat scherp zien hoe het systeem vervolgens het onmogelijke van mensen vraagt: bewijzen dat je ‘in orde’ bent, juist wanneer alles in je leven uit elkaar valt. Hoe zwaarder en uitputtender het proces wordt, hoe groter de persoonlijke schade en hoe kleiner de kans dat instanties je nog geloven. Dat mechanisme wordt helder, invoelbaar en pijnlijk blootgelegd.
Technisch had het sounddesign en de muziek het verhaal nog sterker kunnen ondersteunen, maar inhoudelijk is deze podcast van grote waarde.
8. Het Verhaal van de Schaal (NPO Luister/NTR)
Genoeg van alle ellende over moorden, angst, falende overheden en doorgedraaide personen? Gelukkig zijn er ook hele andere onderwerpen. Simon Heijmans, De stem van De Brand in het Landhuis, ging dit jaar op zoek op zoek naar de oorsprong van een Chinese schaal die volgens verzamelaar Ton een wereldvondst is. De unieke schaal, zou volgens deze Ton toebehoren aan de Ming-dynastie. Dat zou betekenen dat de vondst tientallen miljoenen waard is. En ook al hou je niet van Chinese geschiedenis of oude schalen, laat het maar aan Simon over om dit verhaal met veel spanningsbogen tot je te laten doordringen.
Behalve een spannende zoektocht, waarvan Heijmans de afloop ten tijde van de opnames zelf nog niet kende, is de podcast ook een prachtig portret van een bezeten eenling: zo’n onvermoeibare persoon die tegen de stroom in blijft geloven in zijn ideeën.
9. De Barbie Tapes (WNL/NPO Luister)
Ook dit jaar verschenen er weer tientallen podcasts over de Tweede Wereldoorlog. Met het openstellen van archieven duikt een nieuwe generatie in het verleden van opa en oma, en elk individueel verhaal blijkt opnieuw indrukwekkend en vaak hartverscheurend. Maar De Barbie Tapes van documentairemaker Foeke de Koe springt eruit. Hier hoorde ik écht iets nieuws.
In deze podcast duikt De Koe in een uniek privé-archief: cassettebandjes met gesprekken tussen voormalige SS-kopstukken Karl Wolff en Klaus Barbie. Wat deze tapes bijzonder maakt, is dat ze niet alleen de gruwelijke gebeurtenissen bespreken, maar dat Wolff en Barbie dit doen met trots en zonder enig berouw — zelfs dertig jaar na hun misdaden. Dat deze opnames dateren uit de jaren zeventig, is schokkend. Het besef dat deze mannen nog steeds hun afschuwelijke daden verheerlijken, is nauwelijks te bevatten.
Kortom: De Barbie Tapes is confronterend, onthullend en onvergetelijk. Het laat zien dat het verleden nooit echt voorbij is, en dat geschiedenis soms rauwer en ingewikkelder is dan we ooit hadden durven denken.
10. Mino's Imperium (NOS/NPO Luister)
De podcast “Mino’s Imperium” van NOS Sport is een fascinerende podcast die verder gaat dan alleen voetbal. Het biedt een intrigerend en prachtig verteld inkijkje in de voetballerij en de complexe wereld van transfers. Centraal staat Mino Raiola, die van Haarlemse pizzazoon uitgroeide tot een van de meest invloedrijke zaakwaarnemers ter wereld. Het verhaal laat zien hoe hij door te geloven in zichzelf en alles in te zetten wat hij had, zijn doelen wist te bereiken. Het is echt een inspirerend portret van doorzettingskracht en ambitie. Journalist Guido van Gorp ging niet over één nacht ijs en sprak voor deze podcast met profs als Wim Jonk en Mark van Bommel. Bovendien vertelt hij het verhaal met een rustige, prettige stem, waardoor de podcast niet alleen boeiend is voor sportliefhebbers, maar voor iedereen die geïnteresseerd is in lef, visie en succes.
Hulp nodig bij het ontwikkelen of produceren van jouw podcast?
Stuur me een bericht voor meer informatie.

